Trong khá nhiều cuốn sách tiếng Anh, mình thường bắt gặp cấu trúc trật tự từ như sau:
The thirteenth-century German philosopher Meister Eckhart said, “When the soul wishes to experience something, she throws an image of the experience out before her and enters into her own image.”
Và người dịch thường quen dịch như thế này:
- Nhà triết học người Đức thế kỷ 13 Meister Eckhart đã từng nói: “Khi tâm hồn bạn mong muốn trải nghiệm điều gì đó, trong đầu bạn sẽ xuất hiện những hình ảnh của trải nghiệm đó đến khi nó thực sự trở thành hiện thực”.
- hoặc: Nhà triết học người Đức Meister Eckhart thế kỷ 13 đã từng nói: “Khi tâm hồn bạn mong muốn trải nghiệm điều gì đó, trong đầu bạn sẽ xuất hiện những hình ảnh của trải nghiệm đó đến khi nó thực sự trở thành hiện thực”.
Cấu trúc như trên là trật từ tính từ thuộc tính (order of attributive adjective) thường gặp trong tiếng Anh, trong đó các tính từ đứng trước một danh từ sẽ đi theo trật tự như sau:
demonstrative => numeral => quality => size => shape => color => nationality => noun verbal => NOUN
Trong cụm gốc tiếng Anh, “philosopher Meister Eckhart” đóng vai trò là danh từ gốc, còn hai tính từ đứng trước là “German” (nationality – quốc tịch) và “thirteenth-century” (numeral – chữ số, đây cũng là dạng compound adjective – tính từ ghép).
Khi dịch một cụm có nhiều tính từ đứng trước danh từ như vậy, chúng ta cần xử lý sao cho phù hợp với tư duy ngôn ngữ tiếng Việt, cụ thể là:
The thirteenth-century German philosopher Meister Eckhart
Nhà triết học người Đức Meister Eckhart sống ở thế kỷ 13 đã từng nói…
hoặc: Sống ở thế kỷ 13, nhà triết học người Đức Meister Eckhart đã từng nói…
Có một số từ chúng ta cần thêm vào để làm cho cụm này trở nên rõ nghĩa hơn, thay vì bám sát vào cấu trúc gốc và dịch từng từ một thì khi ghép lại với nhau nghĩa của câu sẽ bị rời rạc. Đây là một kinh nghiệm nhỏ khi dịch thuật liên quan tới trật tự các tính từ thuộc tính trong tiếng Anh.
Chơn Linh
Ảnh: K. Mitch Hodge
