Gần đây tôi có cùng một anh bạn người Pháp tên là Pascale đi xem phim, anh ấy đã học tiếng Anh được mười năm. Trong lúc chúng tôi đang xếp hàng thì Steve, anh bạn làm chung với Pascale lại gần anh và nói:
“Hey, Pascale! What’s up?” (Chào Pascale! Anh khỏe không?)
Đối với tôi thì đây là một câu hỏi thăm hoàn toàn bình thường và tôi đợi xem anh ấy trả lời như thế nào. Thay vì vậy anh ta trông có vẻ bối rối, thoáng ngập ngừng rồi thận trọng bước lùi lại và nhìn lên. Thấy buồn cười, tôi diễn đạt lại câu hỏi để anh ta dễ hiểu hơn. Nhưng Steve không dừng ở đó mà xổ tiếp một trạng tới tấp:
“I couldn’t get over how what’s- ‘er-face got all bent outta shape yesterday and read me the riot act jus’ ’cause I showed up a few minutes late ta work. Man, gimme a break! Betcha never saw anyone get so ticked off ‘n freak out like that b’fore, huh?”
(Tao thật không thể nào quên nổi cái bản mặt xưng xỉa của con mụ gì đó ngày hôm qua lúc mụ lên giọng đe nẹt tao chỉ vì tao đi làm trễ có vài phút thôi. Nó hãy để tao sống chứ vậy! Nói thiệt với mày tao chưa từng thấy ai lên cơn khùng như vậy, đúng không?)
Pascale thực sự bàng hoàng và không biết phải trả lời “có”, “không” hoặc nói bông lơn gì đó với Steve như giờ giấc chẳng hạn. Sau bao nhiêu năm anh học tiếng Anh, có hai điều anh chưa bao giờ nắm: cách chúng ta nói – lời nói thông tục ; và cái chúng ta nói – tiếng lóng.
Lời nói thông tục
Lời nói thông tục (colloquialisms) bao gồm một số lớn từ tỉnh lược, lối phát âm và cách dùng tiếng Anh phổ biến đặc thù của tất cả dân bản ngữ nói tiếng Anh kiểu Mỹ. Ví dụ, bất kỳ học viên tiếng Anh nào chắc cũng hiểu câu sau:
“I am going to get upset if he does not quit what he is doing and stop bothering me!”
(Chắc tôi chết mất nếu hắn không ngưng hành động ấy và đừng quấy rầy tôi nữa!)
Vậy mà câu nói trên lại thường được phát âm như sau:
“I’m gonna get upsed if ‘e duz’n quit what ‘e’s doin’ ‘n stop botherin’ me!”
Tiếng lóng
Tiếng lóng (slang) bao gồm những từ và đặc ngữ “bí mật” thường xuyên được sử dụng trong sách báo, tạp chí, truyền hình, phim ảnh, cả khúc, gia đình người Mỹ, v.v. và thông thường là dành riêng cho dân bản ngữ. Ví dụ trên cho ta thấy một người bản ngữ sẽ nói câu trên như thế nào, và trong hầu hết các trường hợp dân bản ngữ sẽ sử dụng tiếng lóng thay vì những từ thông thường. Một câu sử dụng tiếng lóng sẽ như sau:
“I am going to freak out if he does not knock it off and stop bugging me!”
Và giờ đây nếu áp dụng luôn cách tỉnh lược thông tục, ta sẽ có kết quả cuối cùng như sau:
“I am gonna freak out if ‘e duz’n knock id off ‘n stop buggin’ me!”
***
Đối với người nói tiếng Anh không phải là dân bản ngữ, tìm hiểu và học hỏi về ngôn ngữ đường phố (street talk) cũng giống như bạn đã sống qua những năm trên đất Mỹ và loại bớt đi khoảng thời gian bạn thường mất trong trong việc hấp thụ những điểm tinh tế trong tiếng lóng và lối nói thông tục.
Đối với dân Mỹ, bạn sẽ thấy vô cùng hấp dẫn khi ta tìm tòi khám phá tiến trình và những biến thể của một số thành ngữ và tiếng lóng lý thú thông dụng lưu truyền lại cho ta từ bao năm nay.
David Burke
Bản dịch: Nguyễn Trung Tánh
Hiệu đính: Chơn Linh
