“Today” và “tomorrow” là hai từ tiếng Anh vỡ lòng mà bất kỳ người học tiếng Anh sơ cấp nào cũng biết. Trong một số cuốn sách, các tác giả thường hay có phép so sánh giữa “today” và “tomorrow” như sau:
Ví dụ 1:
Câu gốc: Your future is created by what you do today, not tomorrow.
Câu dịch: Tương lai của bạn được tạo ra bởi những gì bạn làm hôm nay, không phải ngày mai.
Ví dụ 2:
Câu gốc: Shape your story, both the story of how you came to be the person you are today and the story of who you want to become tomorrow.
Câu dịch: Hãy định hình câu chuyện của bạn một cách tỉnh thức, cả câu chuyện về cách bạn đã trở thành con người như hôm nay cũng như câu chuyện về con người mà bạn muốn trở thành vào ngày mai.
Trong những câu điển hình như ví dụ 1, “today” và “tomorrow” dịch theo nghĩa thông thường là “hôm nay” và “ngày mai” là cách dịch tường minh, rõ nghĩa và không có gì để tranh cãi.
Nhưng ở ví dụ 2, dựa theo ngữ nghĩa của câu văn, thì việc từ “con người như hôm nay” tới “con người mà bạn muốn trở thành vào ngày mai” thực tế chỉ cách nhau có… 1 ngày, và 1 ngày là khoảng cách quá ngắn cho bất kỳ sự thay đổi nào diễn ra, khiến cho câu văn đọc lên nghe có gì đó vô lý và sai sai. Giống như thể bạn nói: “Tôi sẽ thay đổi. Tôi sẽ nỗ lực cố gắng trở thành con người tôi muốn trở thành vào ngày mai”. Thay đổi là một quá trình kéo dài qua hàng tháng và nhiều năm trời, không phải là thứ diễn ra trong một sớm một chiều, ở khoảng thời gian ngắn như vậy!
Do vậy, trong một số tình huống nhất định, “today” và “tomorrow” nên dịch theo nghĩa khác như sau:
Câu sửa: Hãy định hình câu chuyện của bạn một cách tỉnh thức, cả câu chuyện về cách bạn đã trở thành con người như hiện tại cũng như câu chuyện về con người mà bạn muốn trở thành trong tương lai.
Cách dịch này sẽ làm rõ nghĩa mà câu văn gốc muốn truyền tải hơn, và độc giả cũng không thấy sự phi lý về mặt thời gian ở bước đại nhảy vọt quá lố.
Chơn Linh
